Xin chào các bạn! Hôm nay, Theheavenrose sẽ cùng các bạn tìm hiểu về một chủ đề khá “nóng” trong giới kinh doanh – đa cấp là gì. Đây là một mô hình kinh doanh đã và đang gây nhiều tranh cãi, vừa mang lại cơ hội, vừa tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hãy cùng khám phá chi tiết về đa cấp nhé!
Khái niệm và định nghĩa đa cấp
Định nghĩa đa cấp
Đa cấp (Multi-level Marketing – MLM) là một mô hình kinh doanh trong đó công ty bán sản phẩm hoặc dịch vụ thông qua một mạng lưới người tham gia độc lập. Những người tham gia này không chỉ bán sản phẩm trực tiếp mà còn được khuyến khích tuyển dụng thêm người khác tham gia vào mạng lưới.
Bán hàng đa cấp
Bán hàng đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh để tiêu thụ hàng hóa. Người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.
Kinh doanh đa cấp
Kinh doanh đa cấp là một chiến lược tiếp thị trong đó các nhà phân phối độc lập không chỉ được trả tiền cho doanh số bán hàng của chính họ, mà còn được hưởng hoa hồng từ doanh số bán hàng của những người họ tuyển dụng vào mạng lưới.
Đặc điểm của kinh doanh đa cấp
Mô hình phân phối nhiều cấp
Đặc trưng cơ bản của đa cấp là mô hình phân phối nhiều cấp. Mỗi người tham gia có thể tuyển dụng thêm người khác, tạo thành một mạng lưới phân nhánh với nhiều cấp độ khác nhau.
Hệ thống hoa hồng và tiền thưởng
Người tham gia được hưởng hoa hồng từ doanh số bán hàng cá nhân và tiền thưởng từ doanh số của mạng lưới dưới họ. Hệ thống này tạo động lực cho việc mở rộng mạng lưới và tăng doanh số.
Bán hàng trực tiếp
Đa cấp thường liên quan đến bán hàng trực tiếp, nghĩa là người tham gia bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng, không thông qua các kênh bán lẻ truyền thống.
Các hình thức đa cấp
Đa cấp hợp pháp
Đa cấp hợp pháp là hình thức kinh doanh đa cấp tuân thủ đúng quy định pháp luật, có giấy phép hoạt động, sản phẩm chất lượng và chính sách minh bạch.
Đa cấp biến tướng
Đa cấp biến tướng là hình thức đa cấp có dấu hiệu vi phạm pháp luật, như yêu cầu đặt cọc lớn, hứa hẹn lợi nhuận phi thực tế, tập trung vào việc tuyển người hơn là bán sản phẩm.
Đa cấp lừa đảo
Đa cấp lừa đảo là hình thức đa cấp hoàn toàn bất hợp pháp, thường không có sản phẩm thực, chỉ tập trung vào việc lừa đảo tiền của người tham gia.
Cơ chế hoạt động của đa cấp
Tuyển dụng người tham gia
Công ty đa cấp thường khuyến khích người tham gia tuyển dụng thêm người khác vào mạng lưới. Người tuyển dụng được gọi là “người bảo trợ” và người được tuyển là “tuyến dưới”.
Phân phối sản phẩm
Sản phẩm được phân phối trực tiếp từ công ty đến người tham gia, sau đó người tham gia bán lại cho người tiêu dùng hoặc tiêu thụ cá nhân.
Hệ thống trả thưởng
Công ty đa cấp thường có hệ thống trả thưởng phức tạp, bao gồm hoa hồng từ doanh số cá nhân và tiền thưởng từ doanh số của mạng lưới.
Khía cạnh pháp lý của đa cấp
Quy định pháp luật về đa cấp
Tại Việt Nam, hoạt động kinh doanh đa cấp được quy định chặt chẽ bởi Nghị định 40/2018/NĐ-CP và các văn bản pháp luật liên quan.
Điều kiện hoạt động kinh doanh đa cấp
Để hoạt động hợp pháp, công ty đa cấp phải đáp ứng các điều kiện như:
- Có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp
- Có vốn điều lệ tối thiểu 10 tỷ đồng
- Ký quỹ tại ngân hàng theo quy định
Các hành vi bị cấm trong đa cấp
Một số hành vi bị cấm trong kinh doanh đa cấp bao gồm:
- Yêu cầu người tham gia phải đặt cọc, mua hàng để được tham gia
- Cung cấp thông tin gian dối về lợi ích của việc tham gia
- Tổ chức hội thảo, đào tạo khi chưa được cấp phép
Phân biệt đa cấp hợp pháp và bất hợp pháp
Tiêu chí nhận diện
| Đa cấp hợp pháp | Đa cấp bất hợp pháp |
|---|---|
| Có giấy phép hoạt động | Không có giấy phép hoạt động |
| Sản phẩm chất lượng, rõ nguồn gốc | Sản phẩm kém chất lượng hoặc không có sản phẩm |
| Chính sách minh bạch | Chính sách không rõ ràng |
| Tập trung vào bán hàng | Tập trung vào tuyển người |
| Cho phép trả hàng, hoàn tiền | Không cho phép trả hàng, hoàn tiền |
Dấu hiệu của đa cấp lừa đảo
- Hứa hẹn lợi nhuận cao một cách phi thực tế
- Yêu cầu đóng phí tham gia lớn
- Không có sản phẩm cụ thể hoặc sản phẩm kém chất lượng
- Tập trung vào việc tuyển người hơn là bán hàng
- Không có địa chỉ văn phòng, thông tin công ty rõ ràng
Cách thức hoạt động khác biệt
Đa cấp hợp pháp tập trung vào việc bán sản phẩm và xây dựng mạng lưới phân phối bền vững. Trong khi đó, đa cấp bất hợp pháp thường chú trọng vào việc thu hút người tham gia đóng tiền, với mục đích cuối cùng là lừa đảo.
Lợi ích và rủi ro của đa cấp
Ưu điểm của mô hình đa cấp
- Cơ hội kinh doanh với chi phí khởi nghiệp thấp
- Linh hoạt về thời gian và địa điểm làm việc
- Tiềm năng thu nhập không giới hạn
- Cơ hội phát triển kỹ năng bán hàng và lãnh đạo
Nhược điểm và rủi ro tiềm ẩn
- Khó khăn trong việc xây dựng mạng lưới
- Áp lực bán hàng và tuyển người cao
- Rủi ro tài chính nếu không thành công
- Định kiến xã hội về mô hình kinh doanh đa cấp
- Nguy cơ rơi vào các mô hình đa cấp lừa đảo
Tác động đến người tham gia
Đa cấp có thể mang lại cơ hội thành công cho một số ít người, nhưng cũng có thể gây tổn thất tài chính và tinh thần cho nhiều người khác. Người tham gia cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định tham gia vào mô hình kinh doanh này.
Các mô hình kinh doanh đa cấp phổ biến
Mô hình truyền thống
Mô hình này tập trung vào việc bán sản phẩm và xây dựng mạng lưới phân phối. Người tham gia được hưởng hoa hồng từ doanh số cá nhân và doanh số của mạng lưới dưới họ.
Mô hình ma trận
Mô hình này giới hạn số lượng người trực tiếp được tuyển dụng, nhưng cho phép “tràn” người tuyển dụng vào các nhánh khác trong mạng lưới.
Mô hình nhị phân
Mô hình này chỉ cho phép mỗi người tuyển dụng hai người trực tiếp, tạo thành một cấu trúc nhị phân.
Xu hướng phát triển của đa cấp
Đa cấp trong thời đại số
Các công ty đa cấp ngày càng áp dụng công nghệ số vào hoạt động kinh doanh, như sử dụng nền tảng trực tuyến để quản lý mạng lưới và theo dõi doanh số.
Sự kết hợp với công nghệ mới
Blockchain và trí tuệ nhân tạo đang được ứng dụng để tăng tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý hệ thống đa cấp.
Thách thức và cơ hội trong tương lai
Đa cấp đối mặt với thách thức về định kiến xã hội và sự cạnh tranh từ các mô hình kinh doanh mới. Tuy nhiên, vẫn có cơ hội phát triển nếu các công ty đa cấp có thể thích ứng với xu hướng thị trường và tăng cường tính minh bạch.Trên đây là những thông tin chi tiết về đa cấp là gì. Hy vọng bài viết của Theheavenrose đã giúp bạn hiểu rõ hơn về mô hình kinh doanh này. Hãy luôn cẩn trọng và tìm hiểu kỹ trước khi quyết định tham gia vào bất kỳ chương trình đa cấp nào nhé!
